Xạc acqui tự ngắt

[huyvuhv]

Em mò mẫm trên mạng được 1 cái mạch tự động sáng đèn led khi mất điện lưới và tự động xạc acqui khi cạn, tự ngắt khi đầy.
Nếu em chỉ muốn tự động xạc cho bình acqui 12V/25AH thì phải thay đổi thông số linh kiện mạch xạc như thế nào?

[jerryquan]

Em mò mẫm trên mạng được 1 cái mạch tự động sáng đèn led khi mất điện lưới và tự động xạc acqui khi cạn, tự ngắt khi đầy.
Nếu em chỉ muốn tự động xạc cho bình acqui 12V/25AH thì phải thay đổi thông số linh kiện mạch xạc như thế nào?

Theo mình thì thay ZD1 thành 13v + 1 diod để điện áp ngắt khoảng 13v7. R1 thay bằng 240 ohm (các mạch dùng 12v của LM317 hay dùng R này là 240 ohm để dòng chỉnh khoảng 5mA). VR1 bạn thay thành VR 5K để chỉnh Vout khoảng 14v (2k7 sẽ cho áp khoảng 14.1v).
Biến thế xuất nên ra khoảng 13 ~ 15v. Điện áp chịu trên C1 sẽ thay đổi theo điện thế ra này nhân với 1.4 (nhân 1.5 hay 2 lần thì an toàn hơn).
Các R led sẽ khoảng 220 ohm (tùy loại led bạn dùng) hoặc giữ 100 ohm như sơ đồ nhưng nối tiếp 3 Led vào chung 1 nhánh.
Tất cả linh kiện còn lại có thể giủ nguyên theo mạch.
Thân

[hanguyen]

Em mò mẫm trên mạng được 1 cái mạch tự động sáng đèn led khi mất điện lưới và tự động xạc acqui khi cạn, tự ngắt khi đầy.
Nếu em chỉ muốn tự động xạc cho bình acqui 12V/25AH thì phải thay đổi thông số linh kiện mạch xạc như thế nào?

Mạch bạn tìm được thật hay. Lấy cảm hứng từ mạch này mình mô đi phê đi 1 tý để kích dòng điện sạc lớn hơn dùng cho ắc quy 12V/25AH của bạn, đồng thời thêm chức năng ổn dòng cho bộ sạc để giữ ắc quy bền hơn.

Ngoài ra cũng thay thế 1 vài linh kiện (trans, diode,...) bằng loại khác thông dụng ở VN

Try & enjoy it!

P/S: Xin lỗi bạn vì máy tính của tôi hết cả ổ cứng nên chưa cài được orcad để vẽ mạch cho đẹp nên post bản vẽ tay, bạn chịu đọc tạm nhé, có chỗ nào chưa rõ ràng cứ thoải mái hỏi mình

[hanguyen]

Bạn chú ý, sơ đồ chỉnh sửa của mình có thêm chiết áp VR2 dùng để chỉnh ngưỡng cắt khi ắc quy sạc đầy. Khi lắp mạch xong bạn cần chỉnh chiết áp này khi diện áp trên ắc quy đạt khoảng 14V

[jerryquan]

Mạch này dùng chắc cạn ắc quy luôn quá (nếu cúp điện lâu) Mà ko rỏ dòng Ib cuối cùng sẽ đi về đâu? Qua đường vào LM317?

[hanguyen]

Mạch này dùng chắc cạn ắc quy luôn quá (nếu cúp điện lâu) Mà ko rỏ dòng Ib cuối cùng sẽ đi về đâu? Qua đường vào LM317?

Đúng, Nếu để T4 như sơ đồ gốc ắcquy sẽ cạn nếu mất điện quá lâu. Mạch dưới đây khắc phục lỗi này. Mạch có thêm chiết áp VR3 để chỉnh mức tự ngắt đèn chiếu sáng khi ắcquy hết điện. Bạn sẽ vặn VR3 sao cho khi điện áp trên ắc quy xuống đến mức 10.8V thì đèn chiếu sáng tắt. Thú vị hơn, với mạch này khi ắc quy hết điện đèn chiếu sáng sẽ không tắt ngay mà sẽ nhấp nháy 1 lúc trước khi tắt hẳn



Try & enjoy!

[hanguyen]

Bây giờ tóm tắt nguyên lý và hướng dẫn cân chỉnh mạch:

Nguyên lý của mạch rất đơn giản: IC LM317 là IC nổi tiếng và chuyên dụng cho việc cấp nguồn ổn áp dải rộng, dải điện áp cấp ra theo datasheet của nó là 1.25V - 28V, vì vậy thừa thãi để sạc điện cho acquy từ 6V đến 24V. Trong mạch LM 317 mắc theo mạch tiêu chuẩn với chiết áp VR1 để chỉnh điện áp ra cho phù hợp với loại acquy sử dụng. tuy nhiên nhờ có bộ ổn dòng nên chiết áp VR1 lúc này dùng để chỉnh tối ưu dòng nạp cho ắc quy (sẽ hướng dẫn chi tiết bên dưới). Đầu ra của LM317 có thể trực tiếp cấp dòng đến 1.5A nhưng với ứng dụng sạc ăcquy này dòng điện này trở nên quá nhỏ, không đủ tiêu chuẩn để sạc cho những acquy có dung lựong từ 15AH trở lên. Vì vậy transistor công suất 2N3055 đuwocj sử dụng để tăng cường dòng điện ra, với mạch này bạn có thể sạc đuwocj acquy đến 100AH với dòng nạp 10A. Transistor T2 giám sát dòng điện chảy qua điện trở R5 (0.5ohm/10W), sự gia tăng quá mức của dòng điện sẽ khiến transitor này dẫn mạnh và kích hoạt T1 để transistor này dẫn nhằm tác động vào chân điều khiển (2) của LM317 để giảm điện áp đầu ra khiến dòng nạp sẽ được kéo trở về giá trị thiết lập. Quá trình diễn ra ngược lại khi dòng ra bị suy giảm, như vậy với T2 và T1 dòng điện ra luôn đuwocj kiểm soát và giữ ổn định. Để thay đổi dòng điện sạc bạn sẽ chỉnh chiết áp VR1, ngoài ra bạn cũng có thể điều chỉnh điện trở công suất R5 để có dòng điện ra thích hợp cho loại ắc quy của bạn, tuy nhiên để giảm tổn thất nhiệt qua điện trở bạn không nên chọn R5 lớn quá, sẽ tốt hơn nếu R5 < 1.5 ohm.
Transistor T1 cũng làm nhiệm vụ ngắt dòng sạc khi ắc quy no điện. Để T1 biết khi nào thì ngắt dòng nạp bạn chỉnh chiết áp VR2 sao cho khi điẹn áp trên ắc quy đạt khoảng 14V thì T1 thông, điện áp đầu ra của LM317 sẽ giảm xuống khiến T3 2N3055 ngưng dẫn để ngắt dòng sạc.
Nếu như 3 tranistor T1, T2, T3 hoạt động gắn bó bới nhau thì T4 và T5 lại có chức năng độc lập, 2 tranistor này chỉ có nhiệm vụ bật sáng đèn khi mất điện lưới. Nguyên lý như sau: Khi có điện, các diot D1 - D4 và tụ điện C1 mắc thành mạch nắn cầu, cho điện áp ra xấp xỉ 20V (nếu bạn dùng đúng loại biến áp 220V/15V/7A). Điện áp này lớn hơn điện áp trên acquy nên tiếp giáp BE của T4 và T5 bị phân cực ngược nên chúng bị khóa, đèn tắt, ắc quy cũng được sạc nếu nó chưa no điện. Khi mất điện, không còn áp tại chân 3 của LM317, nhờ mạch dẫn bên trong IC này, dòng điện chảy từ ắcquy qua tiếp giáp B-E của T4 và T5 và IC 317, T4, T5 sẽ dẫn thông, đèn được bật sáng. Khi Ăcquy phóng hết điện (mức hết được điều chỉnh bởi chiết áp VR3, bạn sẽ chinh sao cho khi điện áp trên ắc quy còn 10.8V thì đèn phải tắt), điện áp của ăcquy giảm đến mức làm diode zener DZ2 không đủ điện áp dẫn ngược, nó sẽ khóa chặn dòng điện chảy qua tiếp giáp B-E của T4, T5 khiên 2 transistor này ngưng dẫn, đèn tắt. Tuy nhiên, do ắc quy lúc gần hết có điện trở nội tăng cao nên ngay sau khi đèn tắt điện áp trên ắc quy sẽ lập tức vọt lên cao khiến DZ2 lại thông trở lại khiến đèn lại đuwocj bật sáng, quá trình tạo thành 1 vòng dao động tạo ra hiệu ứng nhấp nháy cho đèn, nhờ có tụ điện C2 tần số nhấp nháy được làm chậm và đèn sẽ nhấp nháy với nhịp điệu vừa phải. Bạn có thể thay tăng giá trị tụ C2 để giảm tần số nhấp nháy hoặc ngược lại, giảm C2 đẻ tăng tần số nhấp nháy theo ý thích.

Các bước cân chỉnh mạch:

1. Khi lắp xong mạch bạn sẽ bắt đầu chỉnh dòng điện sạc cho ăcquy bằng cách nối ampe kế nối tiếp với acquy, chỉnh VR1 cho đến khi ampe kế chỉ giá trị phù hợp với ăcquy (thường chọn dòng nạp = 1/10 dung lượng acquy, tức là nếu bạn đang dùng acquy 12V/25AH bạn sẽ chỉnh VR1 để dòng sạc đạt 2.5 -3A.

2. tiếp theo chỉnh ngưỡng ngắt sạc dòng sạc khi acquy đã được sạc đầy bằng cách chờ đến khi điện áp trên ắcquy đạt 14V, vặn từ từ VR để ampe kế nhả kim về 0.

3. Chỉnh ngưỡng ngắt phóng điện của acquy khi nó cạn điện ở chế độ thắp sáng đèn Emergency, bằng cách nối vôn kế vào ắc quy, chờ đến khi vôn kế chỉ 10.8V thì khẽ chỉnh VR3 cho đến khi đèn vụt tắt.

Các chú ý:
- Cần chọn biến áp nguồn phù hợp với dòng sạc, với acquy 25AH, dòng sạc ở mức 2.5A - 3A thì bạn nên chọn biến áp 220V/15V/7A.
- TRanistor T3 cần tản nhiệt tốt.
- Các diode D1-D4 cũng cần chọn loại phù hợp với dòng sạc (nên chọn loại có dòng tối đa cho phép lớn gấp 2 dòng hoạt động của mạch sạc.
- Mạch chưa có các cầu chì bảo vệ, vì vậy bạn nên lắp thêm cầu chì bảo vệ hoặc tại ngay phía sơ cấp của máy biến áp hoặc ngay trước ắcquy.

Đây là mạch được modified từ mạch gốc của chủ topic, mình chỉ cải tiến một chút cho phù hợp với yêu cầu của bạn ý. nhưng có thể cải tiến lại thành cải lùi, vì vậy các bạn cứ post góp ý nếu phát hiện thấy chỗ chưa hợp lý. Chúc các bạn vừa ý

[huyvuhv]

Cảm ơn hanguyen! mình sẽ thử làm theo mach của bạn.

[phong van]

thank hanguyen nhiều !

[pumpsupplier]

Nạp ắc quy tự động

Thank so much !

Làm bộ này hết bao nhiêu tiền vậy

[thaibec]

thanks bác nhìu nha!

[TrầnThanhHà]

tôi có cái mạch nạp ăcquy tự ngắt cũng khá đơn giản, có cần tôi post lên cho

[bita]

ưh đúng đó đem lên cho anh em mình cùng học hỏi với
cám ơn

[0973885865]

bạn phảithay đổi biến áp điện trở r16 và đi ốt ổn áp cả những con trở cấp nguồn cho led nữa nhé

[congnhat]

Mình thấy mạch này rất hay.Cảm ơn bạn nhiều