Chế tạo nguồn xung ổn áp ngon - bổ - rẻ

[thanhhaudt33]

bác nuada cho hỏi, bác làm sao biết được quấn cuộn dây bao nhiêu vòng, và sử dụng loại dây có đường kính bao nhiêu?

cho mình trả lời hộ nhé!
Thì cuộn dây bác ấy tự quấn lại nên phải biết số vòng chứ.Đường kính dây có trong hình mà bác!

[thelaxong]

cho mình trả lời hộ nhé!
Thì cuộn dây bác ấy tự quấn lại nên phải biết số vòng chứ.Đường kính dây có trong hình mà bác!

ý của mình là tính toán làm sao biết được số vòng để quấn, dựa vào đâu chọn đường kính dây ?

theo ý của thanhhaudt33 thì chủ thớt dựa vào kinh nghiệm đúng ko ?

[nauda]

Thực tế công việc của tôi cho thấy transistor công suất hỏng do quá tải thì có 2 dạng phổ biến là nổ (văng miểng) và chập E-B-C. Kể cả đã văng miểng rồi mà đôi khi đo EC vẫn thấy chập.
Cái chỗ bôi đỏ trên đây không ổn, mang tính chất chống chế.
Tiếc gì một con diode, cứ phải có bảo vệ cho nó an toàn, đặc biệt với nguồn nối tiếp.

Vâng, mạch em đưa chỉ là phần mạch điện chính. Thực tế khi sư dụng sẽ cần có thêm các mạch bảo vệ phụ, giải pháp đơn giản nhất là cầu chì. Tuy nhiên, với mục đích sử dụng đa năng, nhất là phục vụ việc thí nghiệm thực hành mạch luôn cần một bộ nguồn có cơ cấu bảo vệ chủ động, em sẽ cung cấp thêm mạch bảo vệ mềm (tích cực) sử dụng rơ-le.

ý của mình là tính toán làm sao biết được số vòng để quấn, dựa vào đâu chọn đường kính dây ?

theo ý của thanhhaudt33 thì chủ thớt dựa vào kinh nghiệm đúng ko ?

Đúng, các thông số mình ghi trên mạch chủ yếu là dựa vào kinh nghiệm. Chẳng hạn cuộn L1 trong mạch này mình sử dụng thanh ferrite thẳng, nhỏ (đường kính 3mm) có giá thành rẻ, rất sẵn. Lõi ferrite thẳng rẻ và dễ quấn dây nhưng hiệu suất thấp hơn lõi xuyến nên chỉ thích hợp với các nguồn công suất nhỏ, chẳng hạn mạch này chỉ cung cấp 5V/1A (5W). Khi nhu cầu cần công suất lớn hơn (trên 10W) thì nên dùng lõi xuyễn. Và một kinh nghiệm nữa là với cùng một giá trị L, lõi thẳng luôn cần quấn nhiều vòng dây hơn. Tiện thể mình cung cấp thêm một kinh nghiệm của cá nhân mình với lõi xuyến, nếu công suất nhỏ cỡ 5W như mạch này lõi xuyến có thể dùng loại có đường kính ngoài 1-1.5cm, khi đó với giá trị L=100uH (giá trị thường dùng của nguồn xung) bạn quấn 12-15 vòng (lõi lớn hơn cần ít vòng dây hơn). Còn ở mạch này, giá trị của cuộn L1 ở khoảng 300-600uH, vì vậy nếu dùng lõi xuyến đường kính 1cm thì quấn 30-40 vòng sẽ được cuộn tương đương. Còn chọn loại dây lại dựa vào dòng điện tối đa cần lấy, chẳng hạn dòng 1A bạn dùng dây 0.3-0.5

[nauda]

Chẹp chẹp... định gởi thêm sơ đồ v2.0 và mạch bảo vệ cập nhật lên post #1 mà chẳng nhìn thấy nút Chỉnh sửa bài ở post #1 đâu cả, trong khi post cuối cùng thì lại có. Chẳng hiểu thế nào, thế là sao các bác, các mod nhỉ???

[KVLV]

Chẹp chẹp... định gởi thêm sơ đồ v2.0 và mạch bảo vệ cập nhật lên post #1 mà chẳng nhìn thấy nút Chỉnh sửa bài ở post #1 đâu cả, trong khi post cuối cùng thì lại có. Chẳng hiểu thế nào, thế là sao các bác, các mod nhỉ???

chắc bạn chưa biết, sau 24hrs, bạn không thể sửa 1 post nào đó.

[KVLV]

@KVLV: Bạn đo giúp xem tần số xung là bao nhiêu nhé, Tôi hồi hộp chỗ này đây.

anh [MENTION=24454]HTTTTH[/MENTION]: tôi không có oscilloscope, nên không thể đo được. Có cái DVM đo Hz nhưng mà nó nhảy tùm lum nên chẳng biết thế nào.

[nauda]

chắc bạn chưa biết, sau 24hrs, bạn không thể sửa 1 post nào đó.

Ơ, thế nghĩa là không thể cập nhật được à, chức năng căn bản các forum đều có mà sao ở đây không có nhỉ? Bây giờ em post tiếp sơ đồ hoặc bổ sung thêm hình ảnh viddeo lên post #1 là không đựoc à?

anh HTTTTH: tôi không có oscilloscope, nên không thể đo được. Có cái DVM đo Hz nhưng mà nó nhảy tùm lum nên chẳng biết thế nào.

Em đã bảo là tần số dao động biến thiên liên tục tùy thuộc vào nguồn và tải mà bác Nhưng không đến nỗi không nhìn được bằng đồng hồ số đâu, mấy con số sau dấu phảy sẽ nhảy liên tục nhưng các số trước dấu phảy nó chỉ nhảy "nhẹ nhàng" thôi, chẳng hạn nó dao động từ 40-45kHz.
Tiện thể bác cho em hỏi, ở "bển" bác mua được cuộn cảm tốt không, em biết có loại dán 200uH kích thước chỉ bằng đầu ngón út nhưng chịu đựoc dòng 3A, cái trong hình của bác bao nhiêu uH, bao nhiêu A?

[nauda]

[MENTION=149631]KVLV[/MENTION]: Thêm nữa, bác test mạch bằng breadboard hiệu suất sẽ giảm khá mạnh đấy nhé vì các đoạn dây dẫn vừa mảnh vừa nhỏ lại chắp nối từng đoạn. Em định post lại sơ đồ cập nhật với hướng dẫn về các đoạn mạch, cách chọn linh kiện và hướng dẫn cân chỉnh, cũng định post thêm cả video tutorial kèm theo các kết quả đo đạc để các bác được "mắt thấy tai nghe" mà không có chức năng edit nên nản quá

[KVLV]

[MENTION=261252]nauda[/MENTION]: cái L1 trong hình trước của tôi là 100 micro H.

à anh [MENTION=24454]HTTTTH[/MENTION]: tôi có đo thử ngay tại cathode của ds1, là 45KHz.
FYI: lúc đo các thông số là: input 2 cục pin liion 18650, đo 7,30VDC, ra là 5,05V. tải là trở 5 ohm, I=920mA. Tôi đã thay thế q1=tip42c, Q2=2n3904. L1=130 micro Henry, đo bằng LC meter (toroid, 48 vòng dây 1mm). Cái L1 này tôi lụm từ 1 nguồn đã bỏ. c3 là 2 con tụ, mỗi con là 560 micro F. DS1 là 1n5819.

xem tấm hình:

[Tuanhonglac]

@KVLV: Thêm nữa, bác test mạch bằng breadboard hiệu suất sẽ giảm khá mạnh đấy nhé vì các đoạn dây dẫn vừa mảnh vừa nhỏ lại chắp nối từng đoạn. Em định post lại sơ đồ cập nhật với hướng dẫn về các đoạn mạch, cách chọn linh kiện và hướng dẫn cân chỉnh, cũng định post thêm cả video tutorial kèm theo các kết quả đo đạc để các bác được "mắt thấy tai nghe" mà không có chức năng edit nên nản quá

Đâu nhất thiết phải edit lại post #1! Các bản sơ đồ cập nhật, các hướng dẫn... bạn có thể giới thiệu ở các post tiếp theo. Điều này mọi người vẫn làm như vậy, bởi đó là tính liên tục của chủ đề. Nút "Edit" diễn đàn chỉ cho phép xuất hiện trong vòng 24 giờ sau khi bài được post. Lý do bạn có thể tìm đọc trong chuyên mục "Hướng dẫn sử dụng diễn đàn".

[KVLV]

Tôi up lên đây sơ đồ tôi đã vẽ, sao lại gần giống của bạn [MENTION=261252]nauda[/MENTION], thay thế Q1 và Q2 và vài chi tiết nhỏ của mod [MENTION=124826]Tuanhonglac[/MENTION]. Xin bà con góp ý.

[nauda]

[MENTION=261252]nauda[/MENTION]: cái L1 trong hình trước của tôi là 100 micro H.

à anh [MENTION=24454]HTTTTH[/MENTION]: tôi có đo thử ngay tại cathode của ds1, là 45KHz.
FYI: lúc đo các thông số là: input 2 cục pin liion 18650, đo 7,30VDC, ra là 5,05V. tải là trở 5 ohm, I=920mA. Tôi đã thay thế q1=tip42c, Q2=2n3904. L1=130 micro Henry, đo bằng LC meter (toroid, 48 vòng dây 1mm). Cái L1 này tôi lụm từ 1 nguồn đã bỏ. c3 là 2 con tụ, mỗi con là 560 micro F. DS1 là 1n5819.

xem tấm hình:

Tuyệt, cái breadboard và tay nghề của bác thật ấn tượng! Vì khi em design trên breadboard, tại dòng 1A đầu ra tụt xuống tận 4.5V, kiểm tra mọi thứ mới nhận ra nguyên nhân chủ yếu do breadboard cùi. Khi hàn thành mạch in thì kết quả không phụ công: Vẫn dòng 1A, đầu ra chỉ sụt 0.05V, tần số của em lớn hơn của bác chút xíu: dao động quanh 48KHz với nguồn vào hơn 10V.
Em muốn góp ý với bác về điện trở R2: Vì nguồn vào của bác chỉ có hơn 7V, bác nên giảm giá trị R2 xuống chỉ 220-330 ôm, như thế nguồn của bác sẽ "cứng" hơn (sụt ít hơn khi tải nặng). Còn giá trị 1K em để trong mạch của em là lấy giá trị "đại trà" cho dải nguồn rộng từ 9-24V.

Tôi up lên đây sơ đồ tôi đã vẽ, sao lại gần giống của bạn [MENTION=261252]nauda[/MENTION], thay thế Q1 và Q2 và vài chi tiết nhỏ của mod [MENTION=124826]Tuanhonglac[/MENTION]. Xin bà con góp ý.

Em thấy bác gắn tản nhiệt cho TIP42?! Nó bị nóng hay sao bác??

Mạch của em chạy sử dụng B772 nhỏ và cùi bắp hơn, tải dòng đến 1.5A mà cũng chỉ ấm ấm thôi

[HTTTTH]

Vì lý do cá nhân, tôi đang không có mỏ hàn hay linh kiện... bên cạnh. Nên tôi đã không thử nghiệm, đo đạc, xác minh được cùng các bạn.
Bây giờ thì tôi rõ rồi:
- Thăng giáng dòng (và áp) sẽ tạo ra năng lượng từ tích trữ trong L1 và rồi năng lượng này được giải phóng bù ngược lại sự thăng giáng đó. Nguyên lý gần giống như mạch Flyback vậy.
- Do đó, tôi cho rằng, Ds1 là diode tham gia vào mạch bù năng lượng.
- Tần số dao động mà bạn nauda và bạn KVLV đo được là khác nhau vì cuộn dây L1 khác nhau. [MENTION=149631]KVLV[/MENTION]: Bạn thay đổi trị số C1 thì tần số có thay đổi không?
- Về dạng sóng trên cực C của Q1, có lẽ không phải là dạng xung như ta vẫn hình dung (xung vuông).
Do đó mạch nguồn này là dạng "Booster Power Supply".
Và cuối cùng, luồng này xứng đáng nằm trong box "Điện tử sáng tạo" chứ nhỉ ???

[nhathung1101]

Nói theo kiểu ném đá:

- Nguồn kiểu này không có gì mới, nó là dạng nguồn one-shot rất hay gặp trong các đời máy thập niên 7x.

Nói theo kiểu ném đe:

- Nguồn này còn được gọi 1 cách văn hoa là "Constant Current Buck Regulator" nếu thêm thắt vài linh kiện, và vẫn hay gặp trong những máy móc đời 8x, kể cả máy CNC.

Nói theo kiểu ném đèo:

- Thiết kế như vậy là sáng tạo, là hợp với tiêu chuẩn "NGON - BỔ - RẺ", nhưng coi chừng đang đi theo con đường Tàu Khựa... Bởi bổ quá hóa bổ chửng! Tiếc vài hào để hao vài triệu là điều cần suy ngẫm. Ăn bớt vài linh kiện bảo vệ, nhất là bảo vệ nguồn thì không đáng để gọi là bản thiết kế.

[HTTTTH]

Tớ chẳng nhìn thấy ba cái "nói theo kiểu ném đ..." của Nhà Thùng, vì tớ phải dụi mắt để xem có phải là "logo" của Nhà Thùng hay không. Lâu quá rồi không nhìn thấy, nên nom nó hơi lạ.
Điều quan trọng là Nhà Thùng mới ngủ dậy để "Nói theo kiểu ném đèo"...